29 april 2014

Standpunten partijen Dantumadiel

Tom Bakker
'Analyse Stemwijzer'

Partijen Dantumadiel verschillen het meest op intensieve veehouderij en koopzondagen.

DAMWALD – De grootste verschillen tussen de partijen in de gemeenteraad van Dantumadiel betreffen de intensieve veehouderij en de koopzondagen. Een onderwerp waar vrijwel alle partijen het over eens zijn, is de subsidie voor zwemlessen. Dat blijkt uit een analyse van de Stemwijzer voor de verkiezingen voor de gemeenteraad van Dantumadiel.

Controversiëel

In de aanloop van de verkiezingen heeft de gemeenteraad van Dantumadiel een stemwijzer laten van de partijen aan die stellingen een waardering toegekend. De stemwijzer vergeleek de waarderingen van de kiezer met de waarderingen van de partijen en gaf op grond daarvan een stemadvies.

De minst controversiële stelling was die over de subsidieregeling voor zwemlessen voor kinderen zonder zwemdiploma. Die wordt breed gesteund. De meest controversiële stellingen betroffen de intensieve veehouderij en de koopzondagen. De partij die de intensieve veehouderij de meeste ruimte wil geven, is de CU, terwijl de PvdA, D’82 en de LLD die ruimte zoveel mogelijk willen inperken. De SGP en het CDA zijn mordicus tegen koopzondagen, met de LLD valt daar best over te praten.

Op de twee laatstgenoemde onderwerpen, intensieve veehouderij en koopzondagen, zouden de partijen in twee groepen kunnen worden ingedeeld: een ‘rechtse’ groep, die dan bestaat uit het CDA, de CU en de SGP, en een ‘linkse’ groep, die dan bestaat uit de PvdA, D’82 en de LLD. De FNP is op manier moeilijk in te delen. Die partij is ‘links’ op de intensieve veehouderij, maar ‘rechts’ op de koopzondagen. Tabel 1 bevat de stellingen naar oplopende controversialiteit.

Tabel 1. Stellingen stemwijzer naar afnemende controversialiteit

Controversialiteit

Stelling

1 = zeer controversiëel

Intensieve veehouderij

2

Koopzondagen

3

Verglazing

4

Windmolens

5

Woningbouw

6

Aantal ambtenaren

7

Haadwei

8

Afvalstoffenheffing

9

Welstandscommissie

10

Recreatie en toerisme

11

Uitbesteding

12

Alcoholbeleid

13

Herindeling

14

Belastingen

15

Ontmoetingsplaats jeugd

16

Sportaccommodaties

17

Culturele activiteiten

18

Tegenprestatie

19

Minimabeleid

20 = Niet controversiëel

Subsidie zwemlessen

Onderscheidend

Hoewel de verschillen in de gemeentepolitiek niet zo groot lijken te zijn als in de landelijke politiek, hebben alle partijen toch wel een of meer onderwerpen waarop zijn zich onderscheiden van de andere. Voor het CDA betreft dat de herindeling: alle partijen zijn tegen, het CDA is voor. Bij de PvdA valt op dat die partij een afwijkende visie heeft op de Haadwei in Damwâld. Voor die partij hoeft de Haadwei niet perse een doorgaande weg te blijven.

De CU en de SGP hebben vrij gematigde standpunten. Een echt kenmerkend standpunt is voor die partijen moeilijk aan te wijzen.

Dat ligt anders voor de FNP: de FNP zou de FNP niet zijn als die partij niet tegen windmolens was. Van D’82 weten we dat die partij de confrontatie niet schuwt. D’82 profileert zich onder andere op de onderwerpen woningbouw (alleen in de dorpskommen)  en verglazing (geen taak voor de gemeente). De LLD tenslotte zou de LLD niet zijn als die partij geen afwijkend standpunt had over de heffingen: die partij is als enige voor een afvalstoffenheffing naar gewicht.

Verschillen tussen partijen

De stemwijzer zegt ook iets over de plaats van de verschillende partijen ten opzichte van elkaar. De meest controversiële partij blijkt D’82 te zijn, niet echt een verrassing voor een ingevoerde in de Dantumadielse politiek. D’82 verschilt vooral van het CDA. Dat zijn tegelijk ook de twee partijen die het verst van elkaar staan.

De partijen die het dichtst bij elkaar staan, zijn D’82 en de LLD. Dat was te verwachten, want die twee partijen hadden bij de verkiezingen van 19 maart ook een lijstverbinding. De partij die het minst controversiëel is, is de PvdA. De PvdA is een echte allemansvriend. Onderstaand staatje geeft inzicht in de plaats van de verschillende partijen ten opzichte van elkaar.

Tabel 2. Politieke partijen ten opzichte van elkaar.

Partij

Kleinste verschillen

Grootste verschillen

Grootste verschilpunt(en)

CDA

SGP

D’82

Herindeling, Koopzondagen, Intensieve veehouderij

CU

CDA

PvdA

Intensieve veehouderij

PvdA

FNP

CU

Intensieve veehouderij

D’82

LLD

CDA

Herindeling, Koopzondagen, Intensieve veehouderij

LLD

D’82

FNP

Koopzondagen, Windmolens

FNP

SGP

LLD

Koopzondagen, Windmolens

SGP

CU

LLD

Koopzondagen, Intensieve veehouderij

Belang van verschillen

Door middel van de stemwijzer zijn de verschillen tussen de politieke partijen benoemd en gemeten. Wat niet benoemd en gemeten is, is hoe belangrijk de partijen die onderlinge verschillen vinden. De kiezer kon bij het invullen van de stemwijzer ook aangeven hoe belangrijk hij de verschillende stellingen vond. Dat konden de politieke partijen niet.